Wlastimil Hofman (1881 Praga - 1970 Szklarska Poręba), Król, przed 1918 r.

olej, płótno, 158 × 95 cm
sygn. p. g.: „Vlastimil Hofmann”

Obraz „Król”, sygnowany „Vlastimil Hofmann” najprawdopodobniej powstał w latach 1914–18. Artysta był wówczas w Pradze. W tym czasie malował obrazy w których tytuły i tematyka sugerują tęsknotę ich autora za „krajem nad Wisłą”. Były to np. „Złoty Wawel”, „Wizja nowej Polski”, „Tęsknota”. Hofman był również pełen nadziei na odrodzenie Polski po ustaniu konfliktu zbrojnego w Europie. Jako zwolennik symbolizmu Hofman wybierał do swych przedstawień postaci legendarne, odgrywające znaczącą rolę historyczną w świadomości społecznej. Niewykluczone, że portret króla to wizerunek mitycznego władcy Krakowa –Kraka, uznawanego również za twórcę państwowości polskiej. Wybierając taką legendarną postać Hofman mógł wzorować się na twórczości Mikoláša Aleša (1852–1913) – czeskiego malarza, grafika i rysownika, podejmującego w swych pracach tematy z odległej historii swojego kraju. Czeskie imię „Vlastimil” i niemiecko brzmiące nazwisko „Hofmann” przysporzyło artyście wiele problemów i niedomówień. Jak mówił sam o sobie: „Nazwisko mam niemieckie, imię czeskie. Nie jestem ani Niemcem, ani Czechem. Jestem Polakiem”. W 1918 roku, po sugestii swojego mistrza – Jacka Malczewskiego artysta spolszczył pisownię swojego imienia z Vlastimil na Wlastimil, a następnie z nazwiska usunął jedną literę „n”. Na decyzję artysty wpłynęło również „spotkanie w czasie I wojny światowej z czeskim malarzem i architektem, późniejszym dyrektorem Teatru Narodowego w Pradze, Vlastislawem Hofmanem (1884–1964). Ponieważ obu artystów nieustannie mylono na wystawach, polski malarz za namową przyjaciela, czeskiego poety Jerzego Karáska, spolszczył imię i od 1918 roku zaczął podpisywać się jako Wlastimil, tak też sygnował obrazy. Szukając informacji na temat malarza w archiwach czeskich, można zauważyć, iż mylono Wlastimila Hofmana nie tylko z Vlastislawem Hofmanem, lecz także – co gorsza – z jego dalekim kuzynem (malarzem, ilustratorem książek oraz autorem wielu exlibrisów) o takim samym imieniu i nazwisku, czyli drugim Vlastimilem Hofmanem. Wobec takich okoliczności decyzja artysty o zmianie pisowni imienia była trafna” (B.Mielczarek, Hofmann czy Hofman? Krótka historia pisowni imienia i nazwiska Wlastimila Hofman, źródło: niezlasztuka.net). O zmianie pisowni wspominał sam Wlastimil w swoim pamiętniku: „Podpisuję się obecnie na obrazach przez „W” a nie przez „V”. Poszedłem za radą Karáska ze Lvovic, z którym razem byliśmy w Pradze, gdzie na wystawie ekspresjonistów czeskich pokazywał swoje prace architekt Vlastislav Hofmann, podpisuje się „Vlast. H”. i to pismem bardzo do mnie podobnym” (cyt. za: Elżbieta Wolniewicz-Mierzwińska ,„Sylwetka Wlastimila Hofmana w świetle jego pamiętnika”, w: „Biuletyn Historii Sztuki”, Warszawa 1979, nr 3, s. 269)