Przegląd marzec-wrzesień / 1941 [CZASOPISMO KONSPIRACYJNE ROCH]

Prasa podziemna Stronnictwa Ludowego "Roch".

Stronnictwo Ludowe „Roch” – konspiracyjna partia polityczna działająca w czasie II wojny światowej, utworzona w 1940 roku przez Centralne Kierownictwo Ruchu Ludowego. Wyrosła głównie z przedwojennego Stronnictwa Ludowego oraz Związku Młodzieży Wiejskiej RP „Wici”. Jej nazwa – „Roch” – była skrótem od „Ruch Oporu Chłopskiego”.

Organizacja przyjęła strukturę trójkową, co miało na celu utrudnienie jej dekonspiracji. Powołano również podporządkowaną jej formację zbrojną o nazwie Chłopska Straż (kryptonim Chłostra), która później została przekształcona w Bataliony Chłopskie.

Program polityczny SL „Roch” był kontynuacją przedwojennego programu Stronnictwa Ludowego – opierał się na agraryzmie, postulował reformę rolną oraz kierował się etyką chrześcijańską.

W 1943 roku część działaczy związanych z „Rochem” współtworzyła prokomunistyczne Stronnictwo Ludowe „Wola Ludu”, które w 1944 przekształciło się w tzw. „lubelskie” Stronnictwo Ludowe. Z kolei w 1945 roku pozostali działacze utworzyli Polskie Stronnictwo Ludowe.

Na czele SL „Roch” stali kolejno przewodniczący CKRL: Maciej Rataj (luty–czerwiec 1940), Stanisław Osiecki (czerwiec 1940–sierpień 1944), Kazimierz Bagiński (październik–listopad 1944), Józef Niećko (listopad 1944–lipiec 1945).