DARWIN Karol - O pochodzeniu człowieka [wydanie pierwsze pod tym tytułem 1875] ; Dobór płciowy [wydanie pierwsze 1875-1876]

Lwów 1875-1876. Księgarnia Polska. 14x21,5 cm, str. (4), 246, (6), 262, (2), 313, (2) [współoprawne 2 tytuły, z czego drugi w 2 tomach], czarno-białe ilustracje w tekście, półskórkowa oprawa introligatorska. Stan dobry (otarcia oprawy, pęknięcia skóry przy grzbiecie, podklejenia brzegów kilku stron, zaplamienia pojedynczych stron).

Współoprawne dwie publikacje Karola Darwina - O pochodzeniu człowieka (wydanie pierwsze pod tym tytułem) i Dobór płciowy (wydanie pierwsze), stanowiące pełne polskie tłumaczenie pierwszego wydania brytyjskiego The Descent of Man and Selection in Relation to Sex, które ukazało się w Londynie w 1871 roku.

Z przyjemnością dodam kilka słów, tytułem uzupełnienia: po pierwsze – prawdziwy „biały kruk”, bardzo rzadkie w komplecie! Prezentowany egzemplarz „O pochodzeniu człowieka” to de facto drugi wariant wydawniczy (tytułowy) pierwszego polskiego książkowego wydania tej epokowej pracy Karola Darwina (wariant pierwszy: Kraków, nakładem Wydawnictwa „Kraju”, czcionkami drukarni „Kraju” (Zwierzyniec nr 24), 1874). Prezentowany wariant (Lwów 1875) notowany w bibliografii: Feliksiakowa, poz. 19 (przypis); nie uwzględniony w słynnej bibliografii Freemana. Prezentowany „Dobór płciowy” w pierwszym polskim wydaniu. Obie prezentowane prace stanowią pełen przekład pierwszego brytyjskiego wydania „The Descent of Man and Selection in Relation to Sex” (London 1871), które w oryginale wyszło w dwóch tomach objętych ciągłą numeracją rozdziałów. Warto zwrócić uwagę, że przyswojenie polskojęzycznemu czytelnikowi głośnej, kontrowersyjnej i szeroko dyskutowanej pracy Darwina nastąpiło – za sprawą Ludwika Maślowskiego i polskich wydawców – bardzo szybko, już 3–5 lat po publikacji oryginału. Prezentowana praca Darwina – obok wcześniejszej „O powstawaniu gatunków” – należy do najważniejszych publikacji z dziedziny biologii, które ukazały się w II poł. XIX w. i ukształtowały paradygmat współczesnych nauk przyrodniczych. - p. Jakub Jakubowski (któremu dziękujemy za możliwość zamieszczenia powyższego tekstu)