Jerzy Tchórzewski, POSTAĆ CHWYTAJĄCA GWIAZDĘ, 1982

100,0 x 70,0cm - akryl, papier sygn. p.d.: J.Tchórzewski 82

sygn. na odwr. różowym cienkopisem g.: [znak strzałki w górę] HAUT, d.: J. Tchórzewski 82 | Hommage a Karol Szymanowski – Peinture VIII [tytuł przekreślony] | acrilique | [czarnym cienkopisem:] „POSTAĆ CHWYTAJĄCA GWIAZDĘ“ 28, l.g i l.d.: pieczątki zezwalające na wywóz za granicę.

 

Obraz reprodukowany:

– Cierpienie formy: Jerzy Tchórzewski Malarstwo (Katalog raisonné wersja online) https://jerzytchorzewski.com/pl/katalog/107881-jerzy-tchorzewski-postac-chwytajaca-gwiazde

 

Z pieczar wypełnionych fantastycznymi naciekami stalagmitów i stalaktytów, z pejzaży, które same w sobie są miejscami kultu, wychodzą postacie zwracające się ku tajemnicom kosmosu, sięgające do gwiazd. Przeniknięte wszechobecnym sacrum tracą one stopniowo swój pierwotny monumentalizm i siłę biologiczną. Ascetyczne sylwetki kobiet i mężczyzn krążą w przestrzeniach, które z biegiem lat odkrywają coraz dalsze horyzonty. Gorejące czerwienią światy występują tu na przemian z obszarami rozwiązanymi w zimnych zieleniach lub błękitach: najeżone dziesiątkami uskoków skalnych krajobrazy górskie pojawiają się obok nieogarniętych w swym bezmiarze wizerunków nieba. Siła wyrazu tych obrazów tkwi w barwie, w jej nasyceniu, w głębi tonów, w bogactwie niuansów. Tkwi także w sposobie rozwiązania przestrzeni, która po raz drugi u Tchórzewskiego staje się wieloplanowa, odległa, symboliczna. To, co ją przenika, różni się jednak zasadniczo od fantastycznych pejzaży z pierwszych lat twórczości. Pogańskie krainy wróżek, ogrody rozkoszy zostały zastąpione teraz przez obszary doznań o głębszej, metafizycznej proweniencji. Zostały zastąpione przez – jak deklaruje Tchórzewski – „wieloprzestrzeń współczesnego życia“ (Mariusz Hermansdorfer, Jerzy Tchórzewski artysta niezależny, https://jerzytchorzewski.com/pl/eseje/2804-jerzy-tchorzewski-artysta-niezalezny).

 

♣ Do Ceny Zakupu doliczana będzie dodatkowo opłata wynikająca z prawa twórcy i jego spadkobierców do otrzymania wynagrodzenia zgodnie z Ustawą z dnia 4 lutego 1994 - o prawie autorskim i prawach pokrewnych (droit de suite).

Jerzy Tchórzewski w czasie wojny walczył w AK. Studiował w ASP w Krakowie w latach 1946-1951. W czasie studiów związał się z kręgiem Grupy Krakowskiej. Debiutował na I Wystawie Sztuki Nowoczesnej w Krakowie w 1948, w 1955 uczestniczył w wystawie w warszawskim Arsenale, gdzie zdobył nagrodę. W tym czasie mieszkał już w Warszawie, gdzie w 1954 podjął pracę pedagogiczną w ASP (przeszedł na emeryturę w 1998). Już od wczesnego, figuratywnego okresu twórczości (1948-1955), kiedy umieszczał postaci i fantastyczne stwory w wyimaginowanych pejzażach, odznaczał się zainteresowaniami i typem wyobraźni bliskiej surrealizmowi. W drugiej połowie 50. zaczął malować abstrakcyjne obrazy nasuwające na myśl kosmiczne kataklizmy i erupcje materii, rozjaśniane poszarpanymi liniami błyskawic kontrastujących z ciemnym tłem. Niekiedy w jego kompozycjach pojawiały się kształty ludzkie i zwierzęce. Zbieżność surrealizujących wizji Tchórzewskiego z równoległymi tendencjami malarstwa informel sprawiła, że w 1959 stowarzyszył się z międzynarodowym ruchem artystycznym Phases. W późniejszych latach artysta komplikował fakturę obrazów, wykorzystując m.in. właściwości schnięcia grubej warstwy farby, a w przypadku gwaszy - efekty zmiętego papieru. Od końca lat 70. podejmował chętnie tematykę religijną. Apogeum tego nurtu przypadło na lata 80., kiedy artysta związał się z niezależnym ruchem artystycznym, wystawiając często w kościołach i na pokazach prywatnych. W 1986 otrzymał niezależną Nagrodę im. Jana Cybisa.