Maurits Cornelis Escher (1898-1972), Belvedere

heliograwiura, papier, 31 x 23 cm

heliograwiura barwna, papier welinowy o wysokiej gramaturze, 31 x 23 cm (odcisk płyty), oprawiona w passe – partout o wym. 47 x 37 cm, numerowana ołówkiem 19/75, sygn. z płyty pod kompozycją „Renoir”, sucha pieczęć wydawcy l. d.: litera ‘K’ otoczona słowami „EDITION LIMITED CERTIFIED ARTS USA EUROPE SINCE 1998”. Dołączony oryginalny certyfikat wydawcy.

Maurits Cornelis Escher to holenderski grafik, uchodzący za najbardziej znanego artystę w świecie nauki. Jego inspirowane matematyką prace bazują na zjawisku iluzji optycznej, przez co oszukują nasze zmysły i przedstawiają z pozoru niemożliwe formy.

Swoje credo artystyczno-życiowe zamknął w jednym zdaniu: „Tylko ci, którzy oddadzą się absurdowi, osiągną to, co niemożliwe. Sądzę, że jest to w mojej piwnicy… Wejdę zaraz na górę i sprawdzę”, tworząc tym samym motto do swoich najbardziej znanych, karkołomnych wizualnie grafik.

W tej kompozycji Escher wykorzystuje dwuwymiarowość do przedstawienia obiektów wolnych od ograniczeń trójwymiarowego świata. Obraz przedstawia prostokątny trzypiętrowy budynek. Górne dwie kondygnacje są otwarte po bokach, a górna kondygnacja i dach podtrzymywane są przez słupy. Z punktu widzenia widza wszystkie filary na piętrze środkowym są tej samej wielkości zarówno z przodu, jak i z tyłu, ale filary z tyłu ustawione są wyżej. Widz widzi również po narożnikach górnego piętra, że jest pod innym kątem niż reszta konstrukcji. Wszystkie te elementy umożliwiają ustawienie wszystkich filarów na piętrze środkowym pod kątem prostym, natomiast słupki z przodu podpierają tylną stronę piętra, podczas gdy słupki z tyłu podtrzymują stronę przednią.

Paradoks ten pozwala również na wysunięcie drabiny od wewnętrznej strony podłogi środkowej do zewnętrznej części piętra górnego.

U podnóża budynku stoi mężczyzna trzymający niemożliwy sześcian. Wygląda na to, że konstruuje go z rysunku sześcianu Neckera leżącego u jego stóp, z zaznaczonymi krzyżującymi się liniami. Okno obok jest zamknięte żelazną kratką, która jest geometrycznie możliwa, ale praktycznie niemożliwa do zamontowania. Kobieta, która wspina się po stopniach budynku, jest wzorowana na rysunku z prawego panelu Ogród rozkoszy ziemskich Hieronima Boscha (tryptyk z 1500). Panel ten jest zatytułowany piekło; jego część została odtworzona przez Eschera w formie litografii w 1935 roku. Grań w tle jest częścią Góry Morrone w Abruzji. Escher był na niej kilka razy, kiedy mieszkał we Włoszech w latach dwudziestych i trzydziestych.