Jacek MALCZEWSKI (1854 - 1929), Portret mężczyzny

olej, tektura; 49 x 54 cm;
sygn. p. d.: JMalczewski
na odwrocie szkic olejny portretu męskiego

Proweniencja:
kolekcja prywatna, Polska

Jacek Malczewski ma w swoim dorobku wiele kompozycji portretowych, w tym rozbudowane sceny rodzajowe czy autoportrety. Jego typowe studium postaci cechowało się realistycznym oddaniem fizjonomii, w tle towarzyszyły portretowanemu fantastyczno-mitologiczne zjawy, niosące metaforyczne przesłanie. Często były to kompozycje dynamiczne, o bogatej narracji.
Opisywane dzieło to unikatowy przykład tej tematyki. Wyróżnia się głębokim nastrojem zadumy i statycznym ujęciem postaci. Mężczyzna ukazany we wnętrzu jest jedynym bohaterem dzieła. Na wskroś realistyczne ujęcie sceny, choć pozbawione symbolicznych odniesień, potęguje egzystencjalny przekaz dzieła. Przejmujące spojrzenie starca skłania do refleksji nad przemijalnością, a kontrast soczystej zieleni i zgaszonej, ciemnej kolorystyki dopełnia kompozycję. Motyw starości i przemijania był chętnie poddawany malarskiej analizie. Wpisuje się także w charakterystyczną stylistykę Młodej Polski. To dzieło znakomicie oddaje nie tylko stan psychiczny modela, doskonały warsztat artysty, ale i ukazuje wszechstronność w budowaniu klasycznego motywu. Stanowi ciekawe kolekcjonerskie rozszerzenie jego dorobku.