Teodor Axentowicz, STAROŚĆ I MŁODOŚĆ

64,5 x 49,5cm - pastel, akwarela, tektura

sygn. p.d.: T. Axentowicz

Na odwrocie nalepka (druk, tusz): POWSZECHNA WYSTAWA W POZNANIU 1929 r. | Autor: T. Axentowicz [ręką artysty] | Tytuł dzieła: | Rodzaj i technika: | Cena | Podpis | Do naklejenia na odwrocie eksponatu.

 

Nalepka na odwrocie odnosi się do Powszechnej Wystawy Krajowej, która miała miejsce w Poznaniu od 16 maja do 30 września 1929 roku. Była kluczowym wydarzeniem w historii Polski międzywojennej, mającym na celu zaprezentowanie osiągnięć odrodzonego państwa po 11 latach niepodległości. Wystawa była wielkim sukcesem propagandowym i gospodarczym, symbolizującym rozwój, nowoczesność i jedność narodu. Przyciągnęła ponad 4,5 miliona zwiedzających. Choć głównym celem PeWuKi było zademonstrowanie postępów Polski w różnych dziedzinach życia: przemyśle, rolnictwie, nauce, sztuce i kulturze, to miała ona również umocnić poczucie jedności narodowej i pokazać światu, że Polska jest nowoczesnym, prężnie rozwijającym się państwem.

PeWuKa była również ważnym wydarzeniem artystycznym i kulturalnym. Jednym z najważniejszych punktów był Pawilon Sztuki, którego kierownictwo powierzono profesorowi Tadeuszowi Pruszkowskiemu. Wystawa miała charakter retrospektywny, prezentując bogactwo polskiej sztuki od XIX w. aż po najnowsze trendy. Zwiedzający mogli podziwiać dzieła najwybitniejszych polskich artystów.

W Katalogu działu sztuki wydanym do Powszechnej Wystawy Krajowej w Poznaniu pod redakcją Mieczysława Tretera znalazło się 10 obrazów Teodora Axentowicza. Niestety brak szczegółowych opisów nie pozwala na jednoznaczne zidentyfikowanie obrazu. Możliwe, że artysta na wystawę wysłał większą ilość obiektów, z których do prezentacji wybrano jedynie 10 dzieł.

Teodor Axentowicz (Braszów w Siedmiogrodzie 1859 - Kraków 1938) – malarz, pastelista, litograf – był jednym z najbardziej znanych i cenionych malarzy polskich. Kształcił się w Akademii Sztuk Pięknych w Monachium pod kierunkiem Gabriela Hackla, Aleksandra Wagnera, Gyuli Benczúra. Studia uzupełniał w Paryżu, gdzie następnie przebywał przez lat kilkanaście. Brał udział w paryskich Salonach; w 1890 otrzymał członkostwo Société Nationale des Beaux-Arts. W tym czasie wielokrotnie wyjeżdżał również do Londynu. W 1895 powrócił do kraju i zamieszkał na stałe w Krakowie, powołany na profesora tamtejszej Szkoły Sztuk Pięknych (od 1900 Akademii). W uczelni tej nauczał nieprzerwanie do 1934, dwukrotnie pełniąc funkcję rektora (lata 1910-11 oraz 1927-28). Był jednym z członków-założycieli Towarzystwa Artystów Polskich „Sztuka”, członkiem wiedeńskiej „Secesji” i współpracownikiem jej pisma „Ver Sacrum”. Powodzenie przyniosły mu zwłaszcza idealizowane wizerunki wytwornych dam oraz wdzięczne portrety dziecięce. Malował też obrazy o tematyce rodzajowej; był jednym z pierwszych malarzy Huculszczyzny i Hucułów. Tworzył obrazy historyczne i kompozycje symboliczne związane z upływem czasu, przemijaniem, starością. We wczesnym, monachijskim okresie były to obrazy utrzymane w duchu akademickiego realizmu; na późniejszą twórczość artysty wywarło wpływ angielskie malarstwo XVIII w. oraz dzieła malarzy współczesnych - Boldoniego, Whistlera, Sargenta. Jego obrazy cechuje dekoracyjność, elegancja, świeżość subtelnej gamy kolorów i delikatna secesyjna stylizacja. Początkowo malował olejno i akwarelą, a po 1890 przede wszystkim mistrzowsko opanowaną techniką pastelu. Zajmował się ilustratorstwem i litografią, projektował plakaty wystaw „Sztuki”.