Tytus Czyżewski (1880 Przyszowa k. Limanowej - 1945 Kraków), Portret młodej kobiety, około1934-35

Stan zachowania
ekspertyza Anny Prugar-Myślik

Pochodzenie
dzieło podarowane ze spuścizny artysty rodzinie obecnych właścicieli

Biogram
Studia artystyczne odbył w latach 1902-1907 w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych pod kierunkiem J. Unierzyskiego, J. Mehoffera i L. Wyczółkowskiego. W okresie 1907 - 09 przebywał w Paryżu, gdzie silnie oddziałała na niego sztuka Cézanne'a. W 1910 r. krakowskie TPSP zorganizowało pierwszą indywidualną wystawę prac Czyżewskiego. W okresie 1911-1913 brał udział w krakowskich wystawach "niezależnych" razem z Andrzejem i Zbigniewem Pronaszkami, Jackiem Mierzejewskim i Eugeniuszem Zakiem. Ekspozycje te manifestowały odcięcie się młodego pokolenia od kulturowej spuścizny Młodej Polski. W 1917 r. wstąpił do grupy Ekspresjoniści Polscy (od 1919 r. Formiści) otwierającej dzieje polskiej awangardy. Uczestniczył we wszystkich wystawach formistów w Krakowie, Warszawie, Lwowie i Poznaniu. Wydawał zbiory wierszy i utwory dramatyczne, projektując ich szatę typograficzną. Wspólnie z Leonem Chwistkiem i Karolem Winklerem redagował pismo "Formiści". W 1922 r., po rozwiązaniu grupy Formistów), wyjechał do Paryża, gdzie z przerwami przebywał do 1930 r. Prezentował swe prace na Salonach: Jesiennym (1926, 1928), Niezależnych (1923, 1924, 1925, 1926) i Tuileries (1926, 1929). W okresie tym wiele podróżował, zwiedzając południowe rejony Francji, Hiszpanię i Włochy. Po powrocie do Polski zajmował się krytyką artystyczną i żywo uczestniczył w ruchu wystawienniczym. Swą twórczość prezentował na Salonach Instytutu Propagandy Sztuki; uczestniczył w ekspozycji L'Art Vivant en Europe w Brukseli (1931 r.) i Międzynarodowej Wystawie Sztuka i Technika w Paryżu (1937 r.). W 1944 roku przeniósł się do Krakowa, gdzie mieszkał do śmierci. 'Kluczowym motywem w jego malarstwie stały się teraz martwe natury. Zagęszczona materia malarska nabrała w nich migotliwości, nasyciła się światłem; formy określała kapryśna, falista linia. W kompozycjach z tego okresu widoczne są głęboko zasymilowane inspiracje sztuką Cézanne'a i francuskich fowistów. Płaskie, samodzielnie traktowane plamy barwne powiązane są wyrazistym konturem; realne przedmioty zostają przeobrażone w zwięzłe znaki, a rolę zasadniczą odgrywają ich wzajemne relacje rozgrywające się na płaszczyźnie obrazu' - Irena Kossowska.