Pozłacane kolczyki Trzy zapałki / Marek Piekarczyk
Kolczyki z kolekcji Trzy zapałki, inspirowanej piosenka TSA o tym samym tytule. Zrealizowany we współpracy Marka Piekarczyka oraz RD-Bijoux (Paryż).
Prototyp.
Pozłacane, emaliowane.
Długość zapałki: 5 cm.
***
Kolekcja „Trzy zapałki” została stworzona przez Roi Doré Bijoux, francuską markę luksusowej biżuterii fantazyjnej, inspirowanej różnymi dziedzinami sztuki, często współtworzonej z samymi artystami. Naszyjniki, kolczyki, bransoletki, sygnety, kastety i broszki z kolekcji „Trzy zapałki” zostały zaprojektowane i wykonane w paryskim atelier Roi Doré Bijoux.
Kolekcja jest hołdem dla Marka Piekarczyka. Motyw ten został wybrany do stworzenia kolekcji biżuterii ze względu na piękno utworu – to jedna z najbardziej charakterystycznych i najpiękniejszych ballad rockowych kiedykolwiek zaśpiewanych – oraz ze względu na historię utworu i jego miejsce w dorobku Marka Piekarczyka. Tą właśnie piosenką rozpoczęła się bowiem kariera artysty w TSA, choć w nieco zaskakujący sposób: podczas koncertu w Operze Leśnej w Sopocie 12 lipca 1981 r., artysta miał wyjść na scenę i ukłonić się publiczności, aby ta mogła poznać nowego frontmena zespołu. Ale Piekarczyk zaimprowizował – właśnie „Trzy zapałki”. Także tą piosenką pożegnał się z TSA na koncercie w Gostyniu w marcu 2018 r.
Piosenka „Trzy zapałki” jest więc utworem kultowym – nierozerwalną częścią legendy samego artysty, ale także polskiej sceny muzycznej i rocka w ogóle. Wybór „Trzech zapałek” był więc oczywisty przy tworzeniu biżuterii dla Marka Piekarczyka. Ale kolekcja ta wpisuje się również w szerszy kontekst działań Roi Doré Bijoux: od aspektu artystycznego po relacje polskofrancuskie.
Słowa piosenki zostały napisane przez Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego, który w rzeczywistości przetłumaczył je z języka francuskiego: oryginalny tekst, pt. Paris at night, został napisany przez Jacques’a Préverta, jednego z najbardziej cenionych francuskich poetów XX w. Pochodzi on ze zbioru Paroles, opublikowanego w 1946 r., składającego się z bardzo zróżnicowanych tekstów – wiele z nich stanowi protest przeciwko wojnie i przemocy, inne z kolei celebrują życie codzienne, a jeszcze inne podejmują temat miłości. Wiersz Paris at night należy pozornie do tej ostatniej kategorii: przywołuje intymną scenę między kochankami, którzy odkrywają i zapamiętują swoje ciało, w romantycznej scenerii nocnego Paryża – miasta zakochanych.
Istnieje jednak również druga, mroczniejsza interpretacja tych wersów: zapalający zapałki to żołnierz, zaś obserwujący go to snajper, który przy zapaleniu pierwszej zapałki zauważa swoją ofiarę, przy drugiej celuje do niej, przy trzeciej oddaje strzał, po którym następuje „całkowity spokój” („całkowita ciemność” w oryginalnym tekście) – śmierć.
Ten wieloznaczny, poruszający i piękny tekst zainspirował wielu artystów: poza tłumaczeniem Gałczyńskiego i piosenką Piekarczyka, był on interpretowany m.in. przez Yves’a Montand. Kolekcja „Trzy zapałki” jest współtworzona z Markiem Piekarczykiem – czerpie więc inspirację z dwóch źródeł artystycznych: poezji i muzyki. Tym samym wpisuje się doskonale w profil działalności Roi Doré Bijoux, francuskiej marki luksusowej biżuterii, inspirowanej szeroko rozumianą sztuką. W interpretacji Roi Doré Bijoux tytułowe trzy zapałki – obiekt użytkowy o prostej formie, ale ogromnych możliwościach (zapałki mogą ratować życie, ale mogą stać się także zarzewiem zniszczenia) – zachowują swój kształt, choć odmieniany jest on na wiele sposobów.
Kolekcja „Trzy zapałki” to przykład niezwykłego dialogu między różnymi formami sztuki – poezji i muzyki – oraz sztuką użytkową jaką jest biżuteria. Wieloznaczna wymowa wiersza, który był punktem wyjścia do stworzenia kolekcji, nadaje jej dodatkowy, poruszający wymiar. Ale przede wszystkim kolekcję tworzą piękne obiekty: zaskakujące i uniwersalne w swojej prostocie, ale oryginalne i wyjątkowe.
