ANDRZEJEWSKI J. – Popiół i diament. 1948. Wyd. I.

ANDRZEJEWSKI Jerzy - Popiół i diament. Powieść. Warszawa, II 1948. Czytelnik. 8, s. 334, [1]. brosz. Klub Dobrej Książki, nr 1.
Stan bardzo dobry. Pierwsze wydanie. Melania Kierczyńska na łamach "Kuźnicy" krytykowała powieść: "Górowanie złowrogich akcji podziemia [...] nad racjami strony przeciwnej, które albo w ogóle w powieści do głosu nie dochodzą, albo zamykają się w granicach abstrakcyjnego humanitaryzmu 'wiary w człowieka' (Marcin), albo też przedstawione są jako racje jednej tylko doktryny (Szczuka) - stanowi między innymi o niesłusznym klimacie powieści" (cyt. za: M. Fik "Kultura polska po Jałcie", Londyn 1989, s. 95-96). Powieść, będąca ważnym głosem w dyskusji o miejscu niedawnych konspiratorów w nowej, powojennej rzeczywistości. Pierwotny tekst utworu ukazał się w odcinkach w "Odrodzeniu" (jako "Zaraz po wojnie", druk przerwano), wydanie książkowe - znacznie zmienione - ukazało się w lutym 1948. Pod naciskiem krytyki ze strony reżimowych recenzentów Andrzejewski odciął się od dotychczasowej twórczości i złożył samokrytykę w książce "Notatki. Wyznania i rozmyślania pisarza". Nad "Popiołem i diamentem" pracował w dalszym ciągu, zmieniając treść powieści aż do 1954.