BOGDANOWICZ - WSPOMNIENIA t. 1-2 [komplet]. Oprawa Helena Karpińska.

BOGDANOWICZ Marian Rosco

WSPOMNIENIA

t. 1-2 [komplet]

Przedmowa Antoni Knot 

Przygotowanie do druku, przypisy, przekłady obcych tekstów Jan Gintel

Kraków 1959, Wydawnictwo Literackie, str. XV, 585, 522, format 14,5x20 cm

„Wspomnienia” Bogdanowicza (tomy 1-2) to autobiografia, w której autor opisuje swoje życie, ważne wydarzenia historyczne oraz codzienne realia XIX-wiecznej Polski. Przedstawia obraz społeczeństwa, zwyczajów i atmosfery epoki, łącząc osobiste doświadczenia z szerszym kontekstem historycznym.

Wywodził się z zamożnej rodziny zie­miańskiej, pochodzenia ormiańskiego (ob­darzonej polskim indygenatem i herbem Lada podobno początkiem XVI wieku). Nauki pobierał tylko u domowych guwer­nerów, nie odebrał wyższego wykształce­nia. Za to, dzięki ogładzie towarzyskiej, świetnej francuszczyźnie, jeździe konnej i szermierce, a nade wszystko talentom tanecznym, dość wcześnie wszedł w to-warzystwio ziemiańsko-arystokratyczne Lwowa. Bywał także w Krakowie oraz pałacach i dworach całej Galicji. W roku 1894 przeniósł się do Wiednia, by tam - na dworze cesarskim i w pała­cach arystokracji zbierać laury towarzy-sko-taneczne przez lat osiem. Dalsza część życia okazała się mniej błyskotli­wa. Mieszkał później w Paryżu, w War­szawie, a po II wojnie w Krakowie i tu zmarł w Zakładzie Helclów. Nieprzeciętny zmysł obserwacji, feno­menalna pamięć i łatwość pióra zaowo­cowały u Bogdanowicza niezwykłym pa­miętnikiem, który dał nam obraz życia to­warzyskiego i obyczajów sfer, w których ich autor się obracał. Nie miał predyspo­zycji intelektualnych, by wykorzystać swe stosunki w działalności politycznej lub spo­łecznej, to też jego wspomnienia nie mogą być porównywane z pamiętnikiem Kazi­mierza Chłędowskiego.

Wartość nato­miast wspomnień Bogdanowicza stano­wi wypełnienie pewnej luki obyczajowo-anegdotycznej w dziajach społeczeństwa polskiego w Galicji - przynajmniej tej jego sfery, która całkiem przepadła w toku wydarzeń ostatnich 80 lat i właściwie żaden ślad po niej - z wyjątkiem podob­nych właśnie pamiętników - nie pozostał.

TWARDA OPRAWA PÓŁSKÓREK Z EPOKI. DEKORACYJNE GRZBIETY ZE ZŁOCENIAMI. OPRAWA SYGNOWANA NALEPKĄ PRACOWNI INTROLIGATORSKIEJ HELENY KARPIŃSKIEJ.

Helena Karpińska z domu Płużańska (1909-1997) oprawy książek uczyła się u Zofii Dębickiej: terminować u majstra nie wypadało... Dopiero jesienią 1931, na skutek ogłosze­nia w prasie, zapisałam się na komplet introligatorski pani Zofii Dębickiej, żony znanego literata, która posiadła wyższą szkołę opraw w Paryżu. (...) Na wiosnę 1932 roku przestałam chodzić na bardzo kosztowne lekcje pani Dębickiej, która zresztą wtajemniczała mnie w technikę ręcznego złocenia złotem listkowym bar­dzo niechętnie
(...) Jej prace eksponowano na wystawie Towarzystwa Bibliofilów w 1936 roku, a w 1939 wysłano na Międzynarodową Wysta­wę do Nowego Jorku. W okresie okupacji Karpińska utrzymywała się z oprawiania książek. W roku 1945 przeniosła się do Cieszyna, pracowała w kilku instytucjach, mię­dzy innymi jako bibliotekarka, jednak jej główną działalnością była oprawa książek. W roku 1952 zdała egzamin rzemieślniczy i zarejestrowała oficjalnie pracownię, którą prowadziła jedynie przez trzy lata 1952-1955, na ogół pracowała „domowo”; była do­brze znana w kręgu bibliofilskim. Oprawy wykonywała ręcznie, z powodu niemożności zaopatrzenia się w wysokojakościowy surowiec, wykorzystywała otrzymany w darze pergamin ze zniszczonych i sprofanowanych w czasie wojny ksiąg żydowskich. Barwiła oprawy na różne kolory, największą wagę przykładała do ich zdobienia tradycyjną tech­niką złocenia ręcznego. Ze skromnego zasobu narzędzi do tłoczenia tworzyła niepo­wtarzalne, bardzo bogate kompozycje nawiązujące do stylistyki renesansowej, baroko­wej i klasycystycznej. Po wojnie wielokrotnie wystawiała swe prace oraz uczestniczyła w konkursach uzyskując nagrody: Wrocław 1951, Warszawa 1964, Poznań 1977, miała także wystawy indywidualne we Wrocławiu (Ossolineum 1973, Muzeum Narodowe 1983), w Cieszynie (1973, 1979, 1989) oraz w Bielsku-Białej" [w:] Elżbieta Pokorzyńska, EMANCYPACJA KOBIET W ZAWODZIE INTROLIGATORSKIM W WARSZAWIE W KOŃCU XIX I NA POCZĄTKU XX WIEKU http://www.ksiaznicapodlaska.pl/site/bibliotekarz/28/3_Elzbieta_Pokorzynska.pdf dos. dn. 26.08

STAN BDB/ PIĘKNY EGZEMPLARZ