[KANCJONAŁ] NOWO WYDANY KANCYONAŁ PRUSKI ZAWIERAJĄCY W SOBIE WYBÓR PIEŚNI STARYCH I NOWYCH, W ZIEMI PRUSKIEY I BRANDENBURSKIEY ZWYCZAJONYCH [...] Królewiec 1744

[KANCJONAŁ]

Nowo wydany kancyonał Pruski zawierający w sobie Wybór Pieśni Starych i Nowych, w ziemi Pruskiey i Brandenburskiey zwyczajonych (…) Z gorliwymi Modlitwami kościelnymi pospolitymi i osobliwymi…

Królewiec b.r. [1744-?]. Nakładem i kosztem Królewsko-Nadworney Hartungowskiey Drukarni, str.:4, 881, [32], 64; format  Alfabet gocki. 

Na początku przywilej Fryderyka Wilhelma dat. 17 maja 1738 r. dla Jana Hartunga na druk polskich edycji religijnych.

 „Największą rolę w historii polskiej książki w Królewcu odegrała drukarnia Hartungów, działająca w latach 1734 – 1871 […]. Drukarnia wydała m. in. Nowo wydany Kancjonał Pruski [1741] Georga Friedricha Rogalli w tłumaczeniu Jerzego Waziańskiego, który miał w ich wydawnictwie 13 wydań […] i który odegrał wielką rolę w życiu religijno – kulturalnym Mazurów” [Marian Kałuski - Królewiec w dziejach polskiej książki i języka polskiego].

'Kancjonał Wasiańskiego to dzieło niejednorodne, swobodnie przenikają się tu różne wartości artystyczne i epoki. Wyznacznikiem nie jest konfesja autorów, gdyż w zbiorze znajdują się utwory poetów katolickich, w tym jezuickich, o ile treść religijna jest dopuszczalna również na gruncie luteranizmu. Zasadą doboru pieśni była zgodność doktrynalna i kryterium językowe. W kancjonale odnajdziemy tłumaczenie hymnu wczesnego chrześcijaństwa „Te Deum laudamus/Ciebie Boga wysławiamy” (tu rozpoczynającą się od słów Boga! Cie chwalemy), pieśni o średniowiecznym rodowodzie, w tym odmianę jednego z najstarszych znanych polskich tekstów religijnych, wielkanocnej pieśni „Chrystus z martwych wstał jest” (Chrystus Pan zmartwychwstał), utwory oraz tłumaczenia dokonane przez poetów polskiego renesansu – między innymi Mikołaja Reja, Andrzeja Trzecieskiego i niebędącego przecież luteraninem Jana Kochanowskiego, staropolskie pieśni i przekłady z XVII i XVIII wieku, w tym bardzo liczne przekłady z języka niemieckiego (zawsze z podaniem tytułu oryginału i z osobnym spisem treści dla Pieśni niemieckich na ięzyk Polski przełożonych). Szczególnie chyba nam bliska jest obecność w kancjonale dzieł poetyckich Jana Kochanowskiego. W kancjonale znalazło się 37 jego utworów, w tym 32 psalmy z „Psałterza Dawidowego”, o uniwersalnej głębi i pięknie języka, które przez stulecia służyły żywej modlitwie społeczności mazurskiej.' [Joanna Piotrowska -„Kancyonał pruski” z 1741 roku. jubileuszowe wydanie w Roku Reformacji w WojewóDztwie Warmińsko-mazurskim]

[E. 26, 337; E. 19, s. 89 – 90.]

'Druk kancyonału i format całkiem ten sam co edycyi z r. 1741'.

'Sembrzycki Przegląd s. 19 podaje wydanie z datą r. 1744 jako edycyę drugą — a więc będzie to zapewne wydanie." Estreicher. 

Bardzo rzadkie!

Estreicher wskazuje jedną bibliotekę dysponującą tym wydaniem.

TWARDA OPRAWA PEŁNA SKÓRA WSPÓŁCZESNA Z TŁOCZENIAMI, ZŁOCENIAMI, METALOWYMI OKUCIAMI I ZAPINKAMI. 

OPRAWA STYLIZOWANA NA EPOKĘ.

Stan DB/ początkowe k. z drobnymi ubytkami narożników, karta z przywilejem i kolejna ze śladem zalania inkaustem, egzemplarz mocnoprzycięty, początkowe k. z minimalnym ubytkiem skraju tekstu, brak k.449-465679-682 [w ich miejscu wprawiono czyste kartki z papieru żeberkowego], kilka ostatnich kart w przestawinej kolejności, pomimo pewnych wad EGZEMPLARZ WART UWAGI