Warszawa 1910. Druk Piotra Laskauera. 16,5x25 cm, str. 172, 2 rozkładane tablice, 2 rozkładane mapy (guberni lubelskiej i gęstości osiedlenia ludności prawosławnej w gub. siedleckiej i lubelskiej), półpłócienna oprawa introligatorska, zachowana miękka okładka wydawnicza. Stan dobry (zaplamienia i otarcia oprawy, pieczątki Czytelni Naukowej we Lwowie).
Publicystyczny głos w debacie nad planami władz rosyjskich dotyczącymi administracyjnego wyłączenia Chełmszczyzny z Królestwa Polskiego i utworzenia odrębnej guberni chełmskiej. Autor analizuje tło polityczne i narodowościowe tej decyzji, ukazując jej konsekwencje dla ludności polskiej i stosunków społecznych w regionie.