Wymiary: 167 x 82,5 cm
Sygnowanie: sygn. l.d.: S.K. BATOWSKI 1902, opisany na odwrociu: KORONACJA M. B. / ŚW. KAZIMIERZ I BŁ. JAKÓB [sic!] STRZEMIĘ / SZKIC DO OBRAZU W WIELKIM / OŁTARZU KATEDRY LWOWSKIEJ / NA PODANY TEMAT ZE STAROŻYTNEGO / OBRAZKA W POSIADANIU KS. HAUSMANNA
Proweniencja
Wrocław, kolekcja prywatna Wrocław, depozyt w Zakładzie Narodowym im. Ossolińskich / Ossolineum
Literatura
Petrus J.T., Obrazy z wielkiego ołtarza katedry łacińskiej we Lwowie, [w:] Mazur A. [red.], AD LEONES. Pamięci Marka Rostworowskiego w dziesiątą rocznicę śmierci, Muzeum Narodowe w Krakowie, Kraków 2006, s. 169-175.
Oferowany obraz namalował Stanisław Kaczor Batowski w 1902 roku jako projekt do większej realizacji przeznaczonej do tzw. ołtarza wielkiego katedry łacińskiej we Lwowie. Działalność artysty w tym mieście przypadła na czas restauracji tamtejszej katedry. W ramach przebudowy prezbiterium w 1892 roku rozpisany został m.in. konkurs na zaprojektowanie witraży do prezbiterium tejże świątyni. Tematy i treści dla poszczególnych scen miały być ściśle związane z historią Lwowa. Dokonano wyboru artystów z odpowiednim doświadczeniem w projektowaniu witraży – w gronie tym znaleźli się m.in. Józef Mehoffer, Stanisław Kaczor-Batowski oraz Stanisław Wyspiański. Kaczor Batowski wykonał karton przedstawiający „Obronę Lwowa za wstawiennictwem świętego Jana z Dukli”. Witraż ten został zrealizowany i znajduje się do dziś w prawej, południowej stronie katedry.
Przebudowa prezbiterium była wieloetapowa i jak podają źródła nie była wcale łatwym przedsięwzięciem. Kaczor Batowski, lwowiak z urodzenia, był w nie osobiście zaangażowany. Oprócz wspomnianych witraży również oprawa malarska tej części katedry pierwotnie miała ulec zmianie. Oferowana kompozycja nosi na odwrociu adnotację, która informuje, że jest ona szkicem do obrazu, który miał się znaleźć w głównym ołtarzu kościoła. Z planów tych najwidoczniej zrezygnowano a prace restauracyjne w obrębie ołtarza ograniczono do dodania nowego antependium, wstawienia posoborowego ołtarza i pulpitu oraz wymiany świeczników ołtarzowych. W dalszym ciągu można podziwiać oryginalną dekorację z drugiej połowy XVIII stulecia, z cudownym obrazem Matki Boskiej Domagaliczowskiej.
Omawiany obraz Stanisław Kaczor Batowski namalował w oparciu o obrazek przekazany mu przez księdza infułata Jana Hausmanna. Przedstawia moment koronacji Matki Boskiej. Nad wznoszącą się ku niebu Maryją znajdują się Chrystus oraz św. Piotr, trzymający koronę nad jej głową. W dole kompozycji scenę obserwują św. Kazimierz i bł. Jakub Strzemię, postaci historycznie związane z Polską i Lwowem. Analogią do opisywanej kompozycji jest obraz - zasuwa w ołtarzu głównym katedry łacińskiej we Lwowie, autorstwa Marcina Jabłońskiego (1801-1876), namalowany przed 1852. Tematyka odnosi się bezpośrednio do wydarzenia, które miało miejsce 1 kwietnia 1656 roku. Król Jan Kazimierz wraz ze wszystkimi stanami zawierzył siebie i Polskę opiece Matki Najświętszej w cudownym wizerunku, zwanej Domagaliczowską, właśnie w katedrze łacińskiej. Symbolicznie Maryja została wówczas Królową Polski. Od tego czasu w tradycji utrwalił się zwyczaj zwracania się w wezwaniach modlitewnych litanii Maryjnej: „Królowo Korony Polskiej” bądź „Królowo Polski”.
„Koronacja Marii ze Świętym Kazimierzem i Błogosławionym Jakubem Strzemię” jest bardzo ciekawym świadkiem wydarzeń historycznych nie tylko tych sięgających XVII wieku ale związanych z wielką kampanią renowacyjną lwowskiej katedry łacińskiej i udziałem w tym przedsięwzięciu szerokiej grupy najznamienitszych artystów.
