Ręcznie malowane mapy, mapa rzeki Odry z początku XIX wieku [ Regulacja Odry, Odra, Opole, Kąty Opolskie, Rogów Opolski i inne]

Ręcznie malowane mapy rzeki Odry stworzone przez kartografów Inspektoratu Wodnego na początku XIX wieku - lata 1822/37

Teka z 7 ręcznie malowanymi mapami biegu rzeki Odry w okolicach Opola.

Na mapach zaznaczone budowle, projekty wałów powodziowych, pastwiska, fragmenty miast jak Kąty Opolskie, Rogów Opolski i inne.

" Przez stulecia korytem Odry zajmowano się niewiele i rzeka tylko w niewielkim stopniu służyła do transportu towarów.

Głównie spławiano nią drewno, a utrzymanie odcinków należało do miast nad nią leżących i do właścicieli ziemskich. Z braku funduszy ograniczano się do usuwania szkód wyrządzonych przez powodzie. Zmieniło się to dopiero po przejściu Śląska pod panowanie pruskie.

Już w 1746 roku powołano we Wrocławiu inspektora budów wodnych i nadrzecznych wałów ochronnych, a we wrześniu 1763 roku wydano dekret w sprawie zasad ochrony brzegów rzek i mielizn obsadzonych wikliną w prowincji śląskiej. Do ponoszenia kosztów modernizacji zobowiązano właścicieli przyległych do rzeki terenów. Miasta i właściciele ziemscy mieli wykonywać naprawy i regulacje biegu według wskazówek inspektorów wodnych. Zapoczątkowało to masowe zabiegi mające na celu wyregulowanie biegu Odry i jej dopływów.

Wykonywano przekopy, prostowano zakola, zapobiegano niszczeniu wałów przeciwpowodziowych za pomocą zawiklenia (wały rzeczne wykładano plecionkami z wikliny) oraz oczyszczano rzekę z pni drzewnych i przeszkód. Prace prowadzono wówczas na wielu odcinkach.

Inspektoraty wodne, oprócz nadzoru nad wałami rzecznymi, tamami i budowlami wodnymi, zajmowały się też kartografowaniem wszystkich rzeki i zrobieniem planów budowli wodnych. Już w połowie XVIII wieku zrobiono pierwsze mapy Odry w okolicach Raciborza. Następne powstały ok. 1800 roku, a od 1820 roku do 1845 roku zrobiono ich najwięcej. Co parę lat mapy były aktualizowane i nanoszono na nich zaplanowane przekopy zakoli Odry. Mapy były wykonywane w bardzo dużej skali 1:5000 i są bardzo dokładne (od 1 m do 3 m szerokości). Zachowane egzemplarze znajdują się w Archiwum Państwowym we Wrocławiu i w Opolu." 

Format teki : 23 x 37 [cm]

Mapy np. na papierze czerpanym z znakami wodnymi, wymiary map ok: 30 x 50, 30 x 40, 20 x 40 [cm]

Wielka rzadkość i wspaniały przykład pracy dawnych kartografów.