Juliusz Kossak, WYJAZD NA POLOWANIE Z SOPLICOWA, 1877

29,1 x 44,0cm - tusz, papier tusz, piórko, papier

27 x 41,5 cm (kompozycja), 29,1 x 44 cm (arkusz)

sygn. p.d.: Juliusz Kossak | 1877

Poniżej, pod kompozycją, nieczytelny napis ołówkiem.

 

Na odwrocie, na tzw. „zaplecku” kartka papeterii z potwierdzeniem autentyczności wystawionym przez Wojciecha Kossaka w lutym 1941 roku (druk, tusz): W. Kossak | Kraków | Pl. J. Kossaka 4 | tel. 115-40 | Rysunek piórkiem przedstawiający | wyjazd na polowanie z Soplicowa do | cyklu obrazów z pana Tadeusza, jest | oryginalną pracą mojego ś.p. Ojca | Juliusza Kossaka | co niniejszym oświadczam. | Wojciech Kossak | Luty 1941.

 

Zgodnie z informacją podaną przez Wojciecha Kossaka, rysunek jest ilustracją do Pana Tadeusza. Juliusz Kossak podjął się wykonania ilustracji do luksusowego wydania epopei dla poznańskiego księgarza Jana Konstantego Żupańskiego. Przytoczony przez K. Olszańskiego fragment korespondencji opublikowanej na łamach „Tygodnika Ilustrowanego” (nr 65 z 26 III 1869) informuje, że: Żupański zamierza wydać Pana Tadeusza z ilustracjami, które wykonają Kossak i A. Zaleski. Z tych już od dawna 12 jest w Lipsku w ręku ksylografów [...]. Wydanie to obliczone na 12 tys. talarów, zawierać będzie 120 ilustracji w dużym formacie i mnóstwo drobnych (K. Olszański, Juliusz Kossak, Kraków 2000, s. 100-101).

Artysta w liście do wydawcy podkreślał swoje zaangażowanie, pisząc: Uważać będę takowe [ilustracje do Pana Tadeusza] jako koronę artystycznego mego pracownictwa; z całą duszą i zapasami wspomnień, studyów i wyobrażeń rodzimych i artystycznych, wezmę się do pracy, a w każdym razie roszczę sobie pozostawić Panu w ręku dzieło, (jeżeli Bóg pozwoli skończyć), które dla potomności naszej, chociażby niewydane, drogą stanowić będzie pamiątkę (S. Witkiewicz, Juliusz Kossak, Lwów 1906, s. 249).

Pierwsze rysunki powstały około 1868 roku, na przestrzeni lat, w prasie pojawiały się informacje odnośnie daleko posuniętych prac nad tym luksusowym wydaniem. Niestety, ze względu na zbyt wysokie koszty, ostatecznie nie doszło do realizacji tego projektu a los przekazanych wydawnictwu rysunków jest nieznany. Nie zakończyło to jednak pracy Kossaka nad ilustracjami do Pana Tadeusza. W 1873 roku krakowski snycerz Józef Korwin Brzostowski, na zlecenie hrabiego Tarnowskiego, który od spadkobierców Mickiewicza zakupił manuskrypt Pana Tadeusza, wykonał szkatułę, do której złożono autograf. Hebanowa szkatuła inkrustowana była obrazami, na podstawie szkiców Kossaka, rytowanymi w kości słoniowej.

Natomiast we wrześniu 1875 roku, jak donosił dziennik „Czas”, wydawnictwo Gebethnera i Wolffa planowało wydanie poematu Mickiewicza z ilustracjami Andriollego i Kossaka. Jak widać fabuła epopei towarzyszyła malarzowi na przestrzeni wielu lat. Niestety, żaden z wydawniczych projektów nie zakończył się sukcesem. Prezentowane powyżej dzieło pozwala nam zrozumieć, jak niepowetowaną ponieśliśmy stratę.

Juliusz Kossak (Wiśnicz 1824 - Kraków 1899) - malarz i ilustrator - był jednym z najpopularniejszych artystów polskich 2. połowy XIX wieku. Naukę rysunku i malarstwa rozpoczął we lwowskiej pracowni Jana Maszkowskiego; później wiele rysował z natury odwiedzając majątki szlacheckie na Ukrainie, Podolu i Wołyniu. W roku 1852 był w Wiedniu, na Węgrzech i w Petersburgu, a następnie zamieszkał na stałe w Warszawie. Lata 1856-1860 spędził w Paryżu, gdzie przyjaźnił się z Horacem Vernetem. Powróciwszy do Warszawy w latach 1862-1868 był kierownikiem artystycznym „Tygodnika Ilustrowanego”. W roku 1869 przeniósł się na stałe do Krakowa, skąd wyjeżdżał jeszcze do Monachium, by malować w atelier batalisty Franza Adama. Kossak był przede wszystkim znakomitym akwarelistą; rzadziej posługiwał się techniką olejną. Malował obrazy historyczne i batalistyczne, sceny rodzajowe ilustrujące życie i tradycje dworu szlacheckiego oraz obyczaje polskiego ludu. Ale prawdziwymi bohaterami jego obrazów były konie, których ruch, temperament, charakter i indywidualność potrafił po mistrzowsku przedstawić. Był także autorem wielu ilustracji do czasopism i książek, trafiającym bezbłędnie tak w klimat utworów literackich, jak i w tęsknoty i potrzeby odbiorców - czytelników Pieśni o ziemi naszej Wincentego Pola, Trylogii Henryka Sienkiewicza, Pana Tadeusza i poematów Adama Mickiewicza.