Plakieta Szymon Rudstein - prawnik
Ur. 1876 w Warszawie zmarł 1942 r. W obozie zagłady w Treblince. Odznaczony 2 maja 1922r. Krzyżem Komandorskim Orderem Odrodzenia Polski. Brąz 17,5x25.3cm, syg. C.M (Czesław Makowski) 1913r.
Rundstein Szymon (24.11.1876 Warszawa – 08.1942 Treblinka II) – prawnik, znawca i negocjator traktatów międzynarodowych, wykładowca prawa.
Rundstein pochodził ze spolonizowanej rodziny żydowskiej. Jego ojciec, Markus, był ławnikiem Zarządu Miejskiego m.st. Warszawy. Szymon Rundstein początkowo kształcił się w domu, a potem uczęszczał do rosyjskiego gimnazjum. W latach 1894–1898 studiował na Wydziale Prawa Cesarskiego Uniwersytetu Warszawskiego. Studia ukończył z najwyższym wyróżnieniem. Naukę kontynuował na uniwersytecie w Heidelbergu, a po uzyskaniu doktoratu pracował naukowo w Katedrze Prawa Cywilnego na uniwersytecie w Berlinie. Rundstein pracował tam do 1906 r. publikując kolejne prace, które przyniosły mu duży rozgłos, jak np. pionierska praca dotycząca zagadnień kartelowych Zarys prawodawstwa kartelowego (Recht der Kartelle).
W 1906 r. mimo wielu sukcesów zdecydował się wrócić do Warszawy. Otrzymał nominację na adwokata przysięgłego i otworzył kancelarię adwokacką specjalizując się w prawie cywilnym i handlowym. W tym czasie zainteresował się ideologią syjonistyczną, po kilku latach jednak dołączył do kręgów asymilatorskich. Pracował jako radca prawny banków oraz towarzystw ubezpieczeniowych. Podczas I wojny światowej pełnił funkcję referenta Sądu Głównego. Zaangażował się w ruch niepodległościowy i w październiku 1917 r. rozpoczął pracę w Departamencie Politycznym Tymczasowej Rady Stanu. W latach 1918–1926 piastował stanowisko naczelnika Wydziału Prawnego Ministerstwa Spraw Zagranicznych. W tym czasie brał udział w rokowaniach Polski z innymi państwami, m.in. uczestniczył przy podpisywaniu Traktatu Wersalskiego oraz przy ustalaniach treści Traktatu Ryskiego. Nawet po 1926 r. współpracował z MSZ jako „kontraktowy juris consultus” i niejednokrotnie towarzyszył ministrowi spraw zagranicznych w jego misjach. Za swoje zasługi został odznaczony jako jeden z pierwszych polskich prawników został uhonorowany w 1921 r. Krzyżem Komandorskim Orderu Polonia Restituta.
Rundstein wykładał również na seminariach dla aplikantów adwokackich. Publikował liczne prace naukowe. W 1913 r. założył wraz z Karolem Lutostańskim, Stanisławem Posnerem i Zygmuntem Nagórskim czasopismo „Themis Polska”, którego w latach 1913–15 był redaktorem naczelnym. Współpracował też z „Gazetą Sądową Warszawską”, „Palestrą”, „Przeglądem Prawa Handlowego”, „Orzecznictwem Sądów Polskich”. Był wieloletnim wiceprezesem Towarzystwa Prawniczego w Warszawie, członkiem Towarzystwa Naukowego Warszawskiego oraz członkiem zarządu Polskiego Oddziału Towarzystwa Prawa Międzynarodowego. W 1927 r. został wybrany profesorem prawa międzynarodowego Wolnej Wszechnicy Polskiej i kierował w niej Katedrą Prawa Międzynarodowego (do 1927). W 1928 r. wykładał też w Akademii Prawa Międzynarodowego w Hadze.
Wybuch II wojny
światowej przerwał jego aktywne życie. Rundstein odrzucił propozycje
wyjazdu i objęcia wykładów na uczelniach brytyjskich i szwajcarskich i
zdecydował się pozostać w Warszawie. Jego mieszkanie przy ul. Tłomackie 6
zostało zburzone podczas oblężenia stolicy we wrześniu 1939 roku.
Rodziną Rundsteinów zaopiekował się długoletni prezes Prokuratorii
Generalnej RP niewidomy dr Stanisław Bukowiecki. Zostali jednak zmuszeni
do przeniesienia się do getta, skąd w sierpniu 1942 r. zostali
wywiezieni do obozu zagłady Treblinka II.
