Elwiro ANDRIOLLI (1836 - 1893), Na ganek Protazy wchodzi ....., z cyklu Pan Tadeusz

drzeworyt na tincie, 24 x 19 cm w świetle passe - partout o wym.34 x 28 cm sygn. i dat. na płycie drzeworytniczej l.d. "Andriolli 1881" oraz przez ksylografa p.d. "A.Zajkowski"
Michał Elwiro Andriolli – metrykalnie Elwiro Michał Andriolli (ur. 14 listopada 1836 roku w Wilnie, zm. 23 sierpnia 1893 roku w Nałęczowie) – polski rysownik, ilustrator i malarz, przedstawiciel romantyzmu.
Andriolli specjalizował się w malarstwie oraz grafice. Posługiwał się głównie ołówkiem, tuszem oraz gwaszem. Współpracował m.in. z polskimi czasopismami ilustrowanymi: „Tygodnik Illustrowany”, „Kłosy”, „Tygodnik Powszechny”, „Biesiada Literacka”, „Wieniec”, dla których wykonał wiele ilustracji przedstawiających obiekty zbudowane na ziemiach Rzeczypospolitej (znajdujących się na obecnych terytoriach Polski, Litwy, Ukrainy i Białorusi) – wielu już dziś nieistniejących.
Był wziętym ilustratorem książkowym, który współpracował z warszawskimi, paryskimi i londyńskimi wydawcami. Spośród najbardziej znanych utworów literatury polskiej i obcej ilustrowanych przez Andriollego, należy wymienić takie jak: Stara baśń J.I. Kraszewskiego, Lilla Weneda J. Słowackiego, Meir Ezofowicz E. Orzeszkowej, Urodzony Jan Dęboróg W. Syrokomli, Pamiętniki kwestarza I. Chodźki, Marya A. Malczewskiego oraz Ostatni z Mohikanów J.F. Coopera,Legenda wieków W. Hugo czy Romeo i Julia W. Szekspira. Artysta intensywnie pracował nad obrazami do dzieł Adama Mickiewicza, będąc autorem m.in. najbardziej znanych i dotąd najpopularniejszych ilustracji do Pana Tadeusza.
Andrzej Zajkowski (ur. 1851 w Warszawie, zm. 28 listopada 1914 tamże) – wybitny drzeworytnik warszawski, jeden z czołowych przedstawicieli polskiej ksylografii, znakomity odtwórca rysunków Michała Andriollego.
Czynny w latach 1865–1889, wcześnie zdobył uznacie w środowisku artystycznym. Jego prace zaczęły się ukazywać w „Kłosach” gdy miał niespełna 15 lat, mając lat 20 rytował rysunki Andriollego, z którym współpracował najdłużej (jedna z ostatnich prac Zajkowskiego pt.Koncert nad koncertami, była wg Andriollego). W 1881 roku powierzono mu wykonanie drzeworytów wg rysunków Andriollego do Pana Tadeusza Adama Mickiewicza (wyd. we Lwowie w 1882). Poza Andriollim, Zajkowski rytował dzieła innych znakomitych malarzy i rysowników (m.in. Józefa Chełmońskirgo, Józefa Buchbindera, Wojciecha Gersona, Juliana Fałata, Apoloniusza Kędzierskiego, Juliusza Kossaka, Franciszka Kostrzewskiego, Jana Matejki, Józefa Pankiewicza, Henryk Pillatiego, Władysława Szernera, Leona Wyczółkowskiego i wielu innych). W 1876 roku założył z Janem Styfim krótko działającą drzeworytnię. Za swoje osiągnięcia artystyczne był wielokrotnie nagradzany, m.in. na Wystawach Ornamentacyjnych w Warszawie w latach 1886–1888 oraz Wystawie Sztuki Drukarskiej w Petersburgu w 1895 roku.