proj. Jan Sylwester DROST (1934-2024), Wazon "Asteroid", HSG „Ząbkowice”

szkło prasowane; 14,5 cm
Huta Szkła Gospodarczego "Ząbkowice" w Dąbrowie Górniczej; 2. poł. XX w.

Jan Sylwester DROST (1934-2024)
Główny projektant, kierownik do spraw wzornictwa w Hucie Szkła Gospodarczego „Ząbkowice”, gdzie zorganizował od podstaw wydział wzornictwa. Przyjęty do pracy w 1960 roku pracował do 2006 roku.
W pierwszych latach działalności w hucie zajmował się przygotowaniem nowoczesnej linii produkcyjnej, wyposażonej w urządzenia pozwalające na masowe wytwarzanie naczyń nowoczesnych w formie i dekoracji.
Jan Drost dostrzegł, że technologia szkła prasowanego pozwalała na tworzenie form przenoszących strukturę powierzchniową na zewnątrz naczynia, to dawało nowe możliwości dekoracyjne. Nowe wyroby szklane na podstawie jego projektów były ręcznie dopracowywane przez hutników. Wprowadził do produkcji szkło odlewane z form żeliwnych z gotową zdobiną zawierającą zestaw struktury powierzchni szkła. W latach 70. XX w. otrzymał patent na urządzenie do formowania wyrobów ze szkła przez wytłaczanie. Opatentował również metodę prasowania szkła w formach otwartych pozwalających na swobodne kształtowanie górnego obrzeża naczynia.
Bezsprzeczną ikoną zaprojektowaną przez Jana Sylwestra Drosta jest „Asteroid”, wieloczęściowy zestaw użytkowo-dekoracyjny (talerze, salaterki, wazony, świeczniki, patery oraz płytki śniadaniowe). Zestaw „Asteroid” prezentowany na II Międzynarodowej Wystawie „Triennale Szkła i Porcelany” w Jabloncu nad Nysą w 1976 r. został nagrodzony Złotym Medalem. Oryginalny wygląd posiada wazon „Asteroid”, który powstał z połączenia przez Jana Drosta dwóch talerzy. Ten sam zestaw uzyskał również I miejsce na Ogólnopolskiej Wystawie Szkła Artystycznego i Użytkowego w Katowicach. „Asteroid” stał się ikoną wzornictwa PRL, czy szerzej designu. Jego międzynarodowe uznanie potwierdza przyjęcie go do wystawy stałej Corning Museum of Glass w Corning w stanie Nowy York w 1984 r. Wyjatkowe są patery i talerzyki „Smuga”, które na pierwszy rzut oka wyglądają jak szkła ręcznie formowane, a tymczasem zawdzięczają swój oryginalny wygląd formowaniu w formach otwartych. „Smuga” również została nagrodzona medalem na wystawie w Jabloncu w 1976 r. Kolejnym wyjątkowym projektem jest eksponowany na I „Triennale Szkła i Porcelany” w Jabloncu zestaw „Diatret”, który uzyskał złoty medal już w 1973 r. Za najbardziej spektakularny technicznie i wizualnie należy uznać zestaw "Radiant". Projektant wskazywał, że szkła z zestawu „Radiant” były najtrudniejszymi w produkcji. Formę należało odwrócić dla dopełnienia się dekoracyjnych kulek na rańcie naczyń, a następnie poddać je dalszej obróbce – szlifowaniu. Szklane kulki nierzadko spadały lub odpadały podczas transportu. W 1977 r. Jan Drost został nagrodzony za „Radiant” na Ogólnopolskiej Wystawie Szkła w Katowicach.
W 2022 roku Jan Sylwester Drost został odznaczony Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. 9 Wzorcowania HSG Ząbkowice)