高級搜索 高級搜索
69

WITKIEWICZ Stanisław Ignacy (1885-1939) - 2 karty pocztowe [odręczny rysunek artysty oraz autograf] WITKACY

add 您的筆記 
拍品說明

Stanisław Ignacy Witkiewicz (1885-1939) - 2 karty pocztowe [odręczny rysunek artysty]

Wymiary kart: 10,5 x 14,8 cm.

Pierwsza karta – adresowana jest do Alice Liphardt (1909-1973) i pisana dwoma charakterami pisma. Karta pocztowa została opisana i zreprodukowana w drugim tomie (wol. 1) "Listów" Stanisława Ignacego Witkiewicza [oprac. Tomasz Pawlak], wydanych przez Państwowy Instytut Wydawniczy w 2014 roku.


Autorzy tekstów i rysunków.

Autorem tekstu po lewej stronie karty wraz z rysunkiem jest Stanisław Ignacy Witkiewicz – Witkacy (1885-1939). Tekst i rysunek wykonane są niebieską kredką.
Rysunek przedstawia wąsatego mężczyznę wraz z grupą uśmiechniętych wydłużonych postaci z kręconymi włosami. Z prawej strony towarzyszy mu sygnatura uzupełniona o skróty, znane z portretów autorstwa Witkacego, wykonanych w ramach Firmy Portretowej „S.I. Witkiewicz”:
"NΠ5m + P (ost) / + Cof. Witkacy/ 1928 XI"
Co oznacza: nie piłem 5 miesięcy + paliłem papieros (ostatni) + cofeina (zapewne chodzi tu o kawę).
Poniżej tekst w języku francuskim i polskim: „un homme sain sur le fond de feminite impersonnelle et permamente” (tłum. „Zdrowy mężczyzna na tle bezosobowej i trwałej kobiecości”). Na samym dole tekst ręką S. I. Witkiewicza: „Spóźnione życzenia na W. Świętych przesyła Witkacy”.

Autorem tekstu po prawej stronie karty (oddzielonego od tekstu Witkacego pionową linią) jest Roman Jasiński (1900-1987), warszawski przyjaciel Witkacego, pianista i krytyk muzyczny. Współpracował z "Wiadomościami Literackimi", "Gazetą Polską " i "Pionem". W latach 1926 - 39 pracował w redakcji muzycznej Polskiego Radia, a po wojnie był tam naczelnym redaktorem i prowadził program "Rozmaitości muzyczne". Jest jednym z aktorów (wraz z adresatką omawianej karty) w filmach autorstwa Augusta Zamoyskiego niedawno odkrytych w jego archiwum. Był autorem jednych z najciekawszych powojennych wspomnień o Witkacym (R. Jasieński, Witkacy [w:] Stanisław Ignacy Witkiewicz człowiek i twórca... Warszawa 1957, s. 307-314 oraz: Z albumu Romana Jasieńskiego , O Witkacym. Rozmawiał R. Jarocki "Literatura" 1985, nr 3, s. 2-9.)

Tekst pisany piórem opatrzony został rysunkami rąk trzymających kwiaty:
"Dziś obchodzimy z Witkacym w sposób / uroczysty wilję Niep . 10 rocz. Niep. Pań. Polsk. / Przebrani w stroje Narodowe, z lampionami / w dłoni ruszamy za chwilę na peryferie by / mieć udział czynny w radości pospólstwa. / pozdrowienia / RJasiński / z ostatniej !!chwili !! / P.S. / Niech Pani sobie wyobrazi że Staś / dobrał sobie do towarzystwa jeszcze na 3-go Romana Ronikiera !!!!"

Tekst na stronie adresowej karty jest zapewne również autorstwa Romana Jasińskiego. Adres nadawcy: "Comte Witkacy / Warszawa / Bracka 23" [to warszawski adres Witkacego gdzie stale mieszkała jego żona Jadwiga].

Adres adresata karty: "Mrs Alice Liphardt / Berlin / Wilmersdorf / 14. Günzelstrasse / bei Fr. v. Massenbach".

Osoby wymienione w tekście:

Adresatką karty jest Alicja Liphard (1909-1973). Primo voto Romaszkan, 2voto de Barcza - rysowniczka, projektantka mody i pisarka. Córka niemieckiego przemysłowca Ottona i Elżbiety Vitali (zwanej baronową czekolady ponieważ prowadziła sklep Wedla na ul. Szpitalnej w Warszawie). Przyjaźniła się z poetami Skamandra i Witoldem Gombrowiczem, Janem Lechoniem i Kazimierzem Wierzyńskim. Lechoń pisał o niej: "Litka niegdyś fascynująca chłopięcą urodą dziewczyna z Warszawy." Z mężem Jerzym Romaszkanem zamieszkała w 1931 na Huculszczyźnie, w czasie wojny przedostali się na Węgry. Po śmierci męża poślubiła węgierskiego hrabiego Charlesa de Barcza. W 1948 r. wydała pod pseudonimem w Szwajcarii powieść o życiu na Węgrzech pod sowiecką okupacją. Książka wydana też w USA (Comes the Comrade. Translated from the Polish by M.A. Michael and L. Meyer, New York 1950) stała się bestsellerem. Po tym sukcesie przeniosła się wraz z mężem do Stanów Zjednoczonych, gdzie wydała trzy kolejne powieści. Pomagała Gombrowiczowi na obczyźnie Po zniszczeniu jej archiwum przez powódź wróciła do Polski w latach 70.
Wraz z Jasińskim i Witkacym wystąpiła, we wspomnianych wyżej, filmach autorstwa Augusta Zamoyskiego.

Wspomniany przez Jasińskiego Bogdan Ronikier to Bogdan Jaxa-Ronikier (1872-1956). Dramaturg (napisał kilkanaście sztuk), prozaik (autor czterech powieści) i poeta. W 1933 r. wydał zbeletryzowaną biografię Feliksa Dzierżyńskiego Czerwony kat, która stała się dużym sukcesem literackim. Był barwną postacią Warszawy. Urodzony w bogatej rodzinie ziemiańskiej odbył studia m.in. w Dreźnie, Berlinie, Lipsku i Monachium, gdzie ukończył studia matematyczno – filozoficzne. W 1911 r. został oskarżony o zabójstwo swego szwagra i po głośnym procesie był skazany na 11 lat ciężkich robot i dożywotnie zesłanie na Syberię. Udało mu się uniknąć wywózki z powodu wybuchu wojny i do 1918 r. siedział w warszawskim więzieniu (zob. Mury więzienne. Wspomnienia B. hr. Ronikiera. Poprzedzone wstępem St.A. Wołowskiego, Warszawa 1927). Ciekawe jego losy wojenne i więzienne opisuje S. Szenic, Pitaval warszawski, W-a 1958, t. II, cz. II, s. 26.
Witkacy poznał Ronikiera w styczniu 1927 i namalował jego portret - zob. Stanisław Ignacy Witkiewicz 1855-1939 Katalog dzieł malarskich. Opracowała Irena Jakimowicz przy współpracy Anny Żakiewicz, Warszawa 1990, poz. kat. I 670).
Roman Jasiński tak wyjaśniał powody zainteresowania Witkacego takimi podejrzanymi osobnikami (stąd podkreślona na kartce niezwykłość postaci towarzyszącej Witkacemu i Jasińskiemu w świętowaniu rocznicy niepodległości Polski ):
"Później zrozumiałem, że Witkacego pociągały tego typu indywidua z racji studiów nad psychiką ludzką i szukania modeli do swych sztuk. Ronikier pociągał Witkacego nie dlatego, że był arystokratą (ludzi z wyższych sfer Witkacy nie znosił, pogardzał nimi, ale dlatego, że był symbolem zła, będąc, prywatnie biorąc, człowiekiem <>" (O Witkacym. Z albumy Romana Jasińskiego. Rozmawiał R. Jarocki, „Literatura” 1985, nr 3, s. 5.)
Na początku stycznia 1929 policja zlikwidowała nielegalny dom gry Ronikiera, co stało się sensacją towarzyską. Witkacy przesłał wtedy żonie wycinek z "Kuriera Warszawskiego": "Lotny dom gry. Policja znów schwytała osławionego hr. Bohdana Ronikiera, dr. Leopolda Chmielnickiego i szewca Zygmunta Majewskiego na wciąganiu do hazardu i szulerki osób z towarzystwa […]" („Wiadomości Literackie”, 1929 nr 14, wyd. poranne, s.2).

Druga karta - „Zawiadomienie o przybyciu” - adresowana ręką Witkacego do Romana Jasińskiego (1900-1987).

Karta pocztowa zaadresowana ręką Witkacego do Romana Jasińskiego (por. informacje powyżej) jest standardowym zawiadomieniem o jego przybyciu jako Firmy Portretowej. Zawiadomienia takie Witkacy wysyłał swoim klientom licząc na ich wsparcie w pozyskiwaniu nowych zamówień. W Regulaminie Firmy autor poświecił tym zaproszeniom paragraf 16:

„Przesyłanie przez firmę dawnym, klientom zawiadomień o jej przybyciu do danego miejsca nie ma na celu wymuszania na nich nowych portretów, tylko ułatwia zamówienia tychże tym znajomym klientów, którzy na podstawie widzianych prac mieliby ochotę na coś podobnego.”
Sposób odbicia zaproszenia za pomocą pieczątek i składanych czcionek można uznać za dalekie echo pierwszych prób wydawniczych Stanisława Witkiewicza, kiedy to za pomocą dziecięcej drukarenki odbijał w 1893 r. teksty swych pierwszych dramatów.

Podany na karcie adres Bracka 23 był warszawskim adresem Witkacego, gdzie stale mieszkała jego żona Jadwiga z Unrugów Witkiewiczowa (1893-1968).


Literatura (kartka adresowana do Alice Liphardt):

S. I. Witkiewicz, Listy. 2 (wol. 1), Opracowali i przypisami opatrzyli Tomasz Pawlak oraz Stefan Okołowicz, Janusz Degler, Warszawa 2014 [ss. 471-478, 941].


Informacje biograficzne o omawianych osobach podane za:

Stanisław Ignacy Witkiewicz. Listy do żony (1928 – 1931). Przygotowała do druku Anna Micińska. Opracował i przypisami opatrzył Janusz Degler, Warszawa 2007, s. 36 – 317, 337-338)

拍賣
3. Aukcja Antykwaryczna [Witkacy, Lwowiana, Exlibrisy, Józef Piłsudski, Wojsko Polskie]
gavel
日期
01 四月 2023 CEST/Warsaw
date_range
起始價
2 560 EUR
售價
2 816 EUR
出價過高
110%
查看次數: 628 | 收藏: 11
拍賣

Antykwariat Antiquo Modo

3. Aukcja Antykwaryczna [Witkacy, Lwowiana, Exlibrisy, Józef Piłsudski, Wojsko Polskie]
日期
01 四月 2023 CEST/Warsaw
競價過程

所有物品將被競價拍賣

拍賣費
10.00%
OneBid不收取任何額外的競價費用.
競價幅度
  1
  > 10
  200
  > 20
  500
  > 50
  1 000
  > 100
  2 000
  > 200
  5 000
  > 500
  10 000
  > 1 000
  20 000
  > 2 000
  50 000
  > 5 000
 
規章
關於拍賣
FAQ
關於賣家
Antykwariat Antiquo Modo
聯繫方式
Antykwariat Antiquo Modo
room
ul. Kielecka 7 / 2B
31-526 Kraków
phone
+48503447570
keyboard_arrow_up