Kongres Polaków w Niemczech 1938. Komplet 5 płyt gramofonowych.

[KONGRES Polaków w Niemczech w 1938 - komplet płyt gramofonowych]. Pięć płyt we wspólnym etui z nadrukiem tytułowym "Kongres Polaków w Niemczech. Berlin, 6 marca 1938".
Płyty wydane przez Tonographie-Berlin, oznaczone Rodłem - od 1932 godłem Związku Polaków w Niemczech. Płyty szelakowe, średn. 30 cm, prędkość odtwarzania 78 obr./min, czas odtwarzania 5-7 min (każda strona). Każda płyta w oryginalnej indywidualnej papierowej koszulce, płyty rozdzielone tekturowymi przekładkami. Otarcia etui, płyty w stanie dobrym.
Kongres zgromadził ok. 5 tys. delegatów, mimo że władze III Rzeszy utrudniały dojazd na imprezę. Stała się ona największą w historii manifestacją narodową Polaków w Niemczech. Otwarcie kongresu poprzedziły msze św. odprawione w kilku berlińskich kościołach w intencji Polaków mieszkających w Niemczech. W południe 6 III 1938 w Theater des Volkes inauguracyjne przemówienie wygłosił ks. dr Bolesław Domański, prezes Związku Polaków w Niemczech. Polskie Radio, zainteresowane Kongresem, zawarło umowę z berlińską rozgłośnią radiową, która zobowiązała się nagrać i udostępnić stronie polskiej utrwalone przemówienia. Jednak niemieccy radiowcy pojawili się na kongresie ze znacznym opóźnieniem i, jak twierdzili, techniczne usterki aparatury uniemożliwiły dokonania nagrania. Przewidując taki bieg wydarzeń, kierownictwo Związku Polaków w Niemczech zainstalowało w sali teatralnej dwa magnetofony, na których dwaj pracownicy Związku (A. Brzozowski i E. Osmańczyk) zarejestrowali przemówienia. Materiał został zmontowany w berlińskim studiu firmy Mix & Genest, w wyniku czego powstała półgodzinna audycja radiowa i 60-minutowy zapis przeznaczony dla edycji płytowej. Tydzień po zakończeniu zjazdu wydano pięciopłytowy album w nakładzie 500 egz. Wydarzenie to było dużym zaskoczeniem dla niechętnych Kongresowi władz niemieckich, przygotowania udało się bowiem zachować w tajemnicy. Po wybuchu II wojny Gestapo poszukiwało i niszczyło egzemplarze albumu. W sieci można znaleźć informację, zapewne grubo przesadzoną, że do dziś przetrwały jedyne 2 komplety kongresowego albumu. Bardzo rzadkie!