Trojak, od którego zaczęła się historia nominału, który w kolejnych latach podbił Europę.
Pierwszy trojak, a także pierwsza polska moneta koronna, na której pojawia się nowoczesny portret króla.
Duża,
efektowna emisja o średnicy niemal 30 mm (trojaki Zygmunta III to
raptem 20 mm), której powstanie jest wynikiem walki Polski z
"podwartościową", świdnicką emisją półgroszy.
15
października 1526 roku, po niemal 10 latach nieudanej walki o wycofanie
zalewających Polskę monet Ludwika (bratanka Zygmunta I), wprowadzona
zostaje nowa ordynacja mennicza. Wśród monet wcześniej emitowanych (jak
denary czy grosze) wprowadzane są nieznane wcześniej w mennictwie
polskim typy monet, w tym właśnie trzygroszówki.
Kruszec na
ich wybijanie postanowiono pozyskać z przetopionych półgroszy
świdnickich. Trojaki, zgodnie z ordynacją menniczą, miały zawierać 2.32
grama czystego srebra. Wykorzystanie nisko próbnego srebra (raptem
6-łutowej próby), spowodowało, że monety są stosunkowo dużych rozmiarów.
Bardzo rzadka.
Do dziś, zarówno z powodu bardzo
podatnego na utlenianie niskiej jakości kruszcu, jak i prawa Kopernika
(pieniądz gorszy wypiera pieniądz lepszy), przetrwały nieliczne
egzemplarze tej charakterystycznej emisji.
Odmiana z głową Orła zwróconą w lewo.
Jedyny rocznik trojaków krakowskich Zygmunta I.