Utagawa Kunisada (1786 - 1864), Piękność zapalająca latarnię, wyd. Adachi, Japonia, okres Showa, ok. 1970 r.

drzeworyt barwny, tusz, papier, 40x27 cm, sygnatura artysty, oznaczenie wydawnictwa na odwrocie

Piękny projekt Kunisady, pierwotnie powstały ok. 1818 r., przedstawiający młodą piękność w czerwonej sukni, która gasi światło w swoim pokoju. Dwie filiżanki do herbaty na czarnej lakierowanej tacy sugerują, że obok czeka na nią mężczyzna. Łagodne światło wydobywające się z górnej części lampy delikatnie oświetla ciemne pomieszczenie. 

Utagawa Kunisada, znany również jako Utagawa Toyokuni III, był japońskim artystą ukiyo-e. Jest uważany za najbardziej popularnego, płodnego i odnoszącego sukcesy komercyjne projektanta drzeworytów ukiyo-e w XIX-wiecznej Japonii. W swoim czasie jego reputacja znacznie przewyższała reputację jego współczesnych, Hokusai, Hiroshige i Kuniyoshi. Był uczniem Toyokuniego Utagawy. Tworzył najczęściej różnorodne portrety kobiece (bijinga), niekiedy o charakterze erotycznym (shunga), a także cechujące się ekspresyjnością ujęcia wizerunki aktorów teatru kabuki. Zajmował się także ilustratorstwem książkowym w technice tradycyjnego drzeworytu. Urodził się w pobliżu Edo jako syn zamożnego kupca posiadającego licencję na prowadzenie promu. W wieku 15 lat Kunisada dołączył do prestiżowej szkoły artystycznej Utagawy Toyokuniego i przyjął imię Kunisada. W 1807 r. Kunisada stworzył swoją pierwszą ilustrowaną książkę, a następnie opublikował swoje pierwsze grafiki aktorskie w 1808 r., szybko zdobywając powszechną sławę. Podczas, gdy inni artyści, tacy jak Kuniyoshi Utagawa czy Hiroshige, przez lata walczyli o uznanie, Kunisada od samego początku odniósł szybki sukces. Ostatecznie stał się najbardziej komercyjnym grafikiem drzeworytniczym swoich czasów. W 1825 r. zmarł Toyokuni I, wobec czego Kunisada podjął decyzję o przyjęciu imienia swojego mistrza i zaczął odnosić się do siebie jako Toyokuni. Odtąd stał się rozpoznawany jako Toyokuni III (imię Toyokuni II zostało przyjęte przez mniej znanego artystę ukiyo-e o imieniu Toyoshige, który był zięciem Toyokuni I i zastąpił go na czele szkoły Utagawa po śmierci teścia). Pomimo istniejącej rywalizacji między Kunisadą i Kuniyoshim, obaj artyści zaangażowali się we wspólne projektowanie i publikowanie serii grafik. Ponadto Kunisada uczestniczył we wspólnych projaktach drzeworytniczych z Hiroshige. W 1852 r. Kunisada stworzył serię „Restauracje w Edo”, a następnie współpracował z Hiroshige w 1855 r. przy serii „Pięćdziesiąt trzy miejsca malowane dwoma pędzlami”. Kunisada przewodniczył również szkole ukiyo-e. Wśród jego najbardziej utalentowanych uczniów byli Kunichika i Chikanobu, z których obaj osiągnęli sławę jako wybitni artyści w japońskiej tradycji druku drzeworytniczego.

Drzeworyty ukiyo-e były drukowane kilka razy od okresu Edo, zawsze przy użyciu tradycyjnej metody. Najlepsi wydawcy w Japonii przestrzegali tych samych rygorystycznych standardów, co wydawcy z XIX w. W latach 50. i 70. XX w., gdy zainteresowanie drzeworytami z epoki Edo ponownie wzrosło, rozpoczęto wznawianie grafik wielkich mistrzów ze złotego wieku Ukiyo-e. W tym celu zatrudniano najlepszych drukarzy i rzeźbiarzy na świecie. Powstałe prace są jednymi z najwyższej jakości edycji, jakie kiedykolwiek powstały.