Alfred Wierusz-Kowalski, NA POLOWANIU, ok. 1880

49,6 x 39,3cm - olej, deska mahoniowa

sygn. p.d.: Wierusz-Kowalski

 

Prezentowany olej Na polowaniu możemy datować na okres wczesnej twórczości Alfreda Wierusza-Kowalskiego. W 1873 r. artysta wyjechał do Monachium, gdzie zetknął się z twórczością Maksymiliana Gierymskiego i Józefa Brandta. Gierymski, podejmując od 1870 roku tematykę polowań w stylizowanych, rokokowych strojach, wywarł ogromny wpływ na młodych malarzy polskiej kolonii monachijskiej – wśród nich właśnie na Wierusza-Kowalskiego, ale także Jana Chełmińskiego czy Antoniego Piotrowskiego.

Jak pisał H.P. Bühler: W latach 1873-1881 Wierusz-Kowalski pracował nad nowymi wariantami łowów w strojach rokokowych, mając stale na uwadze wypracowane przez Brandta zasady stylistyczne. Zwykle wykorzystywał układ gałęzi i pni drzew, by tym sposobem poprowadzić grupę bohaterów, niczym w teleskopie, wprost w kierunku widza. Obrazy Wierusza-Kowalskiego zwracają uwagę przede wszystkim jasnymi barwami. Przepychem, wdziękiem i swobodą ujęcia tematu przewyższają stonowane prace Gierymskiego. (H.P. Bühler, Polska szkoła monachijska. Józef Brandt, Alfred Wierusz-Kowalski i inni, Warszawa 1998, s. 38)

Kompozycje te, przez monachijskie środowisko artystyczne nazywane zopfami (od warkocza w męskiej peruce), odpowiadały ówczesnej modzie na nawiązania do osiemnastowiecznego malarstwa rodzajowego.

Na polowaniu przedstawia jeźdźców, którzy zgromadzili się w cichym, jesiennym lesie w towarzystwie psów myśliwskich. Subtelne światło dnia miękko oświetla twarz i sylwetkę głównej postaci oraz siwego rumaka. Zimna tonacja delikatnie zachmurzonego nieba kontrastuje z ciepłymi żółciami i pomarańczami suchych liści. Natomiast czerwone surduty stanowią rytmiczne akcenty w monochromatycznym pejzażu. Zastosowane przez malarza subtelne efekty światła potęgują wrażenie nastrojowości prezentowanej sceny. Polowania Wierusza-Kowalskiego z tego okresu cechuje statyczny, pełen harmonii charakter, różniący się od dynamicznych pogoni, które artysta zaczął tworzyć później pod wpływem Józefa Brandta. Kompozycja, jak zwykle, została starannie przemyślana. Artysta prowadzi wzrok widza w głąb obrazu rytmicznym umiejscowieniem jeźdźców na koniach i psów.

Doskonałe rzemiosło i głębokie zrozumienie natury światła pozwoliło Wieruszowi-Kowalskiemu na uchwycenie ulotnej chwili i oddanie jej na obrazie z wyjątkową precyzją, co czyni jego dzieło niezwykle wartościowym i wartym uwagi kolekcjonerów.

 

Alfred Wierusz-Kowalski (Suwałki 1849 – Monachium 1915) - jeden z najwybitniejszych polskich malarzy tzw. szkoły monachijskiej był, obok Józefa Brandta i Władysława Czachórskiego, także najpopularniejszym z polskich artystów osiadłych i stale działających w Monachium. Zamieszkał tam w roku 1873, już po studiach w Warszawie i w Dreźnie. Przez rok uczył się jeszcze w monachijskiej Akademii Sztuk Pięknych pod kierunkiem Alexandra Wagnera, a następnie przeniósł się do prywatnej pracowni Brandta. Uznanie krytyki i publiczności zdobył wcześnie; jego obrazy, odznaczane medalami na wystawach były rozchwytywane przez kolekcjonerów i niemieckich handlarzy. W roku 1890 został honorowym profesorem Akademii monachijskiej. Malował sceny rodzajowe i rodzajowo-historyczne z motywami jeźdźców, rycerzy, myśliwych, koni, wilków i śniegów. Po podróży do Afryki w roku 1903 podejmował też tematy orientalne. W polskich zbiorach muzealnych znalazło się stosunkowo niewiele prac artysty – jego obrazy sprzedawane głównie na rynku niemieckim w większej liczbie trafiały do kolekcji prywatnych, głównie w Niemczech i Stanach Zjednoczonych. Obecne często pojawiają się i na polskim rynku sztuki, zawsze budząc zainteresowanie kolekcjonerów.