Wymiary: 61 x 39 x 38 cm
sygnowany u podstawy: 'W Szymanowski'
nr inw. Rz.D.15 MNW
Literatura
Rzeźbę „Macierzyństwo” Szymanowski tworzył, gdy mieszkał w Paryżu. W tym czasie pozostawał pod silnym wpływem sztuki francuskiej, a szczególnie dzieł Auguste’a Rodina. Ekspresja gestu połączona z secesyjną, giętką linią to cechy charakterystyczne dla jego twórczości z tego okresu. Dzieło było pokazywane już w 1901 na wielkiej wystawie Secesji w Wiedniu, a rok później na paryskim Salonie, artysta wówczas otrzymał za nie honorowe wyróżnienie.
Rzeźba przedstawiająca matkę i dziecko połączone w czułym geście pocałunku stanowi fragment większej kompozycji. W warszawskim parku im. Romualda Traugutta w maju 1929 ustawiono odlaną w brązie z wersji gipsowej całą kompozycję, która została zakupiona przez władze miasta stołecznego Warszawy. Przykucnięta naga postać kobieca wyciąga z wezbranej fali nagie dziecko. Artysta stworzył tę kompozycję także w białym marmurze: „Macierzyństwo III”, obecnie znajdujące się w kolekcji Muzeum Narodowego w Poznaniu, w 1905 zostało zaprezentowane na wystawie Secesji Wiedeńskiej i nagrodzone wówczas złotym medalem. Mistrzowskie przedstawienie ciała w trudnej pozycji, w napięciu i gwałtownym ruchu, są cechami wielu realizacji Szymanowskiego. Fragment kompozycji skupiony na geście pocałunku matki i dziecka dopełnia charakterystyki twórczości artysty o delikatność i liryzm ujęcia.
Ewa Ziembińska
Zbiory Malarstwa Polskiego do 1914
Muzeum Narodowe w Warszawie
Biogram
Najwybitniejszy rzeźbiarz polski doby modernizmu. Kształcił się w Klasie Rysunkowej u Wojciecha Gersona w Warszawie, a następnie w Paryżu, w pracowni Cypriana Godebskiego (1875-79) oraz École des Beaux-Arts pod kierunkiem Eugene Delaplanche'a (1979-90). Uczył się również malarstwa w akademii monachijskiej. W latach 1895-1905 mieszkał w Paryżu. W 1913 roku oraz w okresie 1921-22 przebywał we Włoszech. Od 1922 roku mieszkał w kraju. We wczesnej twórczości Szymanowski poświęcał się głównie malarstwu, tworząc obrazy o tematyce wiejskiej, pejzaże oraz portrety. Ok. 1976 roku poświęcił się niemal wyłącznie rzeźbiarstwu. W jego wczesnych rzeźbach zaznaczył się wpływ dbałej o detal i realistyczny modelunek estetyki akademickiej. Jednak później, dzięki inspiracji twórczością Constantina Meuniera, a zwłaszcza Auguste Rodina, forma rzeźb Szymanowskiego zaczęła podlegać uogólnieniu, pojawił się płynny, secesyjny kontur oraz szkicowe traktowanie bryły. Ulubionym motywem stosowanym przez artystę stała się asymetryczna, dynamizująca kompozycję forma układająca się w kształt fali. Do wybitnych zrealizowanych dzieł monumentalnych artysty należy POMNIK ARTURA GROTTGERA na Plantach w Krakowie (projekt 1898, odsłonięcie w 1903) oraz POMNIK FRYDERYKA CHOPINA w warszawskich Łazienkach. Wśród bogatego dorobku Szymanowskiego na uwagę zasługują również portrety, w których wierne oddanie fizjonomii modela łączy się ze szkicową wirtuozerią modelunku bryły (m.in. Jacka Malczewskiego, Leona Karwackiego, Janiny Wierusz-Kowalskiej).
