[WOJNA POLSKO-UKRAIŃSKA, GRUPA LEŚNIEWSKIEGO] Komenda Grupy Operacyjnej gen. dyw. Józefa Leśniewskiego. Raport Stanisława Bujwida z dnia 23 I 1919.

[WOJNA POLSKO-UKRAIŃSKA, GRUPA LEŚNIEWSKIEGO] Komenda Grupy Operacyjnej gen. dyw. Józefa Leśniewskiego. Raport Stanisława Bujwida z dnia 23 I 1919.

Rękopis 2 s. na papierze, wym. 34 x 21 cm. Ślady złożenia, naddarcia i drobne ubytki papieru. W l. g. rogu pieczęć: "Komenda Grupy Operacyjnej gen. dyw. LEŚNIEWSKIEGO.". Na drugiej stronie odręczny podpis Stanisława Bujwida.

Odręczny raport autorstwa por. Stanisława Bujwida z dnia 23 stycznia 1919 roku. Autor opisuje swoją misję związaną z wyjazdem do placówki ukraińskiego wojska w Winnikach pod Lwowem i przekazaniem tam listu od komendy Grupy Leśniewskiego. Perypetie opisane są z dystansem i humorem, mimo przytaczanych licznych niebezpieczeństw, na jakie narażony był por. Bujwid.

Uderza zwłaszca jeden fragment: "[...] zobaczyłem kilkunastu młodych ludzi w mundurach wojskwoych częścią rosyjskich, częścią austryackich, którzy naradzali się nad tem co ze mną zrobić. Niektórzy radzili żeby mnie poprostu rozstrzelać, inni proponowali znacznie niewinniejsze rzeczy, jak np. obcięcia nosa, uszu i innych jeszcze mniej koniecznych do życia części ciała, na którą to jednak operacyę, jako żywo nigdy bym się dobrowolnie nie zgodził".

W raporcie nie brak ironii w stosunku do stanu moralnego armii ukraińskiej: "Wszyscy żołnierze zachowywali się wobec mnie z niezwykłą walecznością której jak dotąd w polu nigdy nie stwierdziłem z czego wnoszę że duch wśród wojsk ukr. znacznie się poprawił".

Wręczenie listu od komendy polskiej Stanisław Bujwid nieomal nie przypłacił życiem. Jak wspomina: "[...] Przemowa moja nie wywarła na nich zbyt korzystnego wrażenia więc pamiętam, że część zdawała się wachać reszta wzięła mnie na cel, odwróciłem wówczas niec głowę i oczekiwałem salwy [...]".

Raport kończy się zapowiedzią ponownego spotkania z oficerami ukraińskimi.

Stanisław Bujwid (1895-1951) - porucznik kawalerii rezerwy Wojska Polskiego, inżynier,, odznaczonym Krzyżem Niepodległosci i Krzyżem Walecznych. W czasie I wojny światowej walczył w szeregach 1 i 2 Pułku Ułanów Legionów Polskich. W 1917 ukończył kawaleryjski kurs oficerski w Ostrołęce. Brał czynny udział w zdobyciu Przemyśla, Janowa i Lwowa, gdzie odznaczył się męstwem i został mianowany podporucznikiem przez gen. Roję. Po rozwiązaniu legii oficerskiej został przydzielony do grupy operacyjnej Generała Dywizji J. Leśniewskiego. Przez nowego dowódcę grupy gen. ppor. Jędrzejewskiego został mianowany jego osobistym adiutantem. Brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej. Zmarł 30 maja 1951 roku.