Wymiary: 63 x 485 cm
sygnowany i datowany p.g.: 'Anna Bilińska | Paryż 1884'
nr inw. MP 5531 MNW
Literatura
„Murzynka” Anny Bilińskiej to dojrzałe dzieło 27-letniej malarki, należące do modnych pod koniec XIX wieku realistycznych studiów portretowych różnych typów etnicznych. Półnaga czarnoskóra modelka uosabia egzotyczne piękno, siłę i kobiecość. To wnikliwy portret psychologiczny przedstawiający wyobcowaną osobę o magicznym, zagadkowym spojrzeniu i ustach nieporuszonych uśmiechem, wyrażających lęk i niepokój. Artystka może nawiązywać do powstałego 80 lat wcześniej „Portretu murzynki” Marie-Guilhemine Benoist, prezentowanego w salach Luwru obrazu, który stał się symbolem emancypacji kobiet i walki o prawa człowieka, tematów bardzo aktualnych w XIX-wiecznej Francji.
Obraz Bilińskiej powstał w czasie nauki malarki w paryskiej Académie Julian w pracowni Roberta Fleury’ego. Ustawienie portretowanej, niezróżnicowane tło obrazu wskazują, że powstał on w pracowni. Malarka w obrazach z tego okresu stosowała nietypowe ujęcie modela widzianego od dołu i z bliska, co mogło wynikać z ograniczonego miejsca w małej pracowni. Obraz został namalowany cienko rozprowadzaną farbą na barwnej podmalówce z efektem akademickiego fini.
Twórczość Bilińskiej obejmująca portrety, sceny rodzajowe i pejzaże malowane olejno, akwarelą, pastelami, wpisuje się w nurt europejskiego realizmu. Jej studia akademickie dowodzą doskonałego opanowania warsztatu malarskiego.
Renata Higersberger
Zbiory Malarstwa Polskiego do 1914 Muzeum Narodowe w Warszawie
Biogram
Najwybitniejsza polska malarka 2 połowy XIX w. Jej pierwszym nauczycielem rysunku był Michał Elwiro Andriolli przebywający na zesłaniu za udział w powstaniu styczniowym w Wiatce (obecnie Kirow). Od 1875 studiowała przez 2 lata w warszawskim konserwatorium. W 1877 zapisała się do prywatnej Klasy Rysunkowej Wojciecha Gersona. W tym czasie zaczęła wystawiać swoje prace w Towarzystwie Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie. Od 1882 dużo podróżowała. Przebywała w Monachium, Salzburgu, Wiedniu, Włoszech, studiowała malarstwo w Académie Julian w Paryżu i tam osiadła na wiele lat. Debiutowała w Salonie Paryskim w 1884 roku, kiedy to został przyjęty jej rysunek Postać kobiety, wystawiając swoje prace w Salonie również w następnych latach (1885, 1887, 1892). W 1886 roku została opiekunem w jednym ze studiów w Académie Julian w Paryżu, gdzie pracowała do 1892 roku. Odniosła wielki międzynarodowy sukces otrzymując Srebrny Medal na Wystawie Światowej w Paryżu w 1889 roku za Autoportret. Wystawiała także w Berlinie i Londynie. W 1892 roku powróciła wraz z mężem lekarzem Antonim Bohdanowiczem do Warszawy. Malowane głównie portrety, rzadziej martwe natury, sceny rodzajowe i pejzaże.
